Ik zet vast koffie. Beter ga ik er even bij zitten, want ik moet de bonen nog malen. Oh… Alleen de geur van vers gebrande koffiebonen is al een traktatie. Ik vul het koperen trechtertje, schuif het klepje dicht en draai de hendel in de rondte. Gezellig ratelt het molentje. In mijn wereld had ik een soortgelijk houten kastje, het draaien ging alleen…

‘D! Ben je zelf koffie aan het malen? Wat leuk.’

‘Ach Anita, goedemorgen. Ik hoorde je niet aankomen.’

Ik sta op en begroet haar. Ze heeft een rieten mandje bij zich, toegedekt met een geblokte theedoek. ‘Wafels en oliebollen?’ vraag ik.

Ze knikt. ‘Met zorg gebakken door manlief.’

Ik ga verder met de koffie, zij spreidt de theedoek op het bankje uit. Ze zet er een ovalen schaaltje van zilver op en legt een voor een de traktaties neer. Vervolgens strooit ze er een wit goedje overheen.

‘Wat is dat?’ wil ik weten.

‘Poedersuiker. Dat hoort zo.’

Ik schenk de koffie in en ga bij haar zitten, de lekkernijen liggen tussen ons in. ‘Fijn dat je er bent,’ zeg ik terwijl ik haar een kopje aanreik.
Vroegere tijden

‘Wafels en oliebollen doen mij denken aan vroeger,’ vertelt Anita. Mijn moeder bakte altijd een hoeveelheid alsof ze een half leger moest voeden. Volgens mij maakte ze wel honderd wafels. Een voor een op het gasfornuis. Bij het omkeren moest ze het wafelijzer met twee handen beetpakken, zo zwaar was het. Ondertussen rees het oliebollendeeg bij de kachel. Niemand mocht naar buiten want de kou kon het deeg doen neerslaan. Er werden minstens drie schalen met verse oliebollen volgestapeld. Het hele huis rook naar de kermis. In het keldertje onder de trap werd alles neergezet. “Anders blijven jullie graaien,” zei mijn moeder. Ha! Telkens als er iemand naar het toilet ging, natuurlijk hadden we in die week vaker aandrang dan normaal, hoorden we de kelderdeur piepen. Mijn vader snoepte net zo hard met ons mee. Echt, we waren met z’n vijven, maar het ging allemaal op. Ik geloof niet dat we een week nodig hadden om alles te verorberen. Het was extra lekker omdat we maar een keer per jaar wafels en oliebollen kregen. Tegenwoordig kun je ze bij elke bakkerskraam wel kopen, het hele jaar door. Beetje jammer, nu is niet meer zo speciaal.’

Ze duikt in haar tas en haalt er een langwerpig papieren pakje uit. ‘Sterretjes,’ zegt ze lachend. Even later knetteren vlammetjes langs het staafje en sprankelen er toversterretjes. ‘Leuk he, dit was wat ons vuurwerk. Simpele sterretjes, maar we hadden er de grootste lol mee. We woonden aan een driehoekig pleintje. Daar ging iedereen om twaalf uur naar buiten om elkaar de beste wensen te wensen. Je schudde de handen van iedereen die je tegenkwam, ook van de mensen die je niet kende. Kinderen mochten samen een blokje omlopen, misschien was er iets speciaals te zien. Er waren niet veel mensen die geld aan vuurwerk uitgaven, maar heel af en toe hoorden we toch een pijl uiteen ploffen en zagen we voor een paar tellen paarse, rode en groene sterren aan de zwarte hemel schijnen. Een magisch moment was dat. Tegenwoordig worden de meest waanzinnige vuurpijlen afgestoken, de bommen die knallen doen je trommelvliezen zo hard flabberen dat het pijn doet. Van magie is geen sprake meer, D.’

‘Zeg, wat is er met jou aan de hand? Je vertelt heel leuk over vroeger, maar tegelijkertijd klink je erg mistroostig.’

‘Die somberheid overvalt me tegenwoordig steeds vaker, D. Het is de tijd waarin we leven. Of misschien komt het omdat ik ouder word, weet ik het. Alles moet maar sneller en makkelijker gaan. Hoe minder moeite men ergens voor hoeft te doen, hoe beter lijkt het wel. Al die gejaagdheid haalt het wonderlijke uit het leven. Er is geen tijd om nieuws te laten bezinken. Voor je het weet is er alweer iets anders gebeurd. De wereld om ons heen verhardt. Mensen mopperen en schreeuwen maar raak. Ze besmeuren het internet met woede en haat. Iedereen lijkt zich op te winden over anderen. Het gaat altijd over die anderen, D. In plaats van iemand het goede toe te wensen, verwijzen ze elkaar naar de hel. Geloof me D, ik probeer echt positief naar 2019 uit te zien, maar ik vind het soms verdomd lastig.’

‘Mijn hemel, wat een zwaar onderwerp zo aan het end van het jaar, dat zag ik niet aankomen. Luister, ik ga niet zeggen dat je zorgen niet terecht zijn, want dat zijn ze wel. Maar het lijkt me niet verstandig om erin te blijven hangen. Dan kun je niks veranderen, Anita. Weet dat er nog veel mensen zijn met een positieve instelling. Je ziet ze minder omdat ze weinig van zich laten horen. Ze gedijen niet in negatieve sferen, daarom blijven ze er verre van. Spijtig, want het is juist heel belangrijk dat die groep wel van zich laat horen. En verbinding maakt met elkaar. Dat heeft de maatschappij nodig. Verbinding. Jullie moeten je samenpakken. Hoe steviger het optimistische fundament, deste kleiner de kans dat het negatieve de overhand krijgt.’

Ze nipt aan haar koffie. Aan haar blik zie ik dat ze mijn woorden overdenkt. Dan kijkt ze me aan en zegt: ‘Dat heb je mooi gezegd. Dat wordt mijn voornemen voor 2019. Verbinding maken met positief ingestelde mensen. En jij D, wat ga jij doen in 2019?’

‘Ik blijf wie ik ben. Schrijf en werk bij de dag. Kijk met liefde en soms met weemoed terug naar wie ik was en blik vol vertrouwen naar de toekomst. Een toekomst waarin mijn verhalen hopelijk worden uitgeschreven. Verder sta ik stil bij het nu. Wat mij overigens bij het volgende brengt, Anita. Mogen we eindelijk aan de oliebollen en wafels? Ik ben er uit beleefdheid vanaf gebleven omdat je aan het woord was, maar ze steken me de ogen uit!’
Vol trots presenteert ze me de schaal vol traditionele lekkernijen. Vrijwel tegelijk nemen we een hap van een oliebol. De beten doen de poedersuiker als stof opwaaien. Daarna lachen we om onze neuzen die zijn ondergesneeuwd.